Pierwszy na świecie odkurzacz pojawił się ponad 100 lat temu. Obecnie za pomocą tych pozornie prostych urządzeń zbieramy prawie wszystkie rodzaje zabrudzeń – suchych i mokrych, zimnych i gorących, zwykłych jak i potencjalnie niebezpiecznych. Coraz częściej są zasilane bateryjnie, a nawet pracują automatycznie i autonomicznie.

Tytułem wstępu przedstawmy w skrócie klasyfikację. Podstawowy podział wyróżnia odkurzacze na sucho oraz na sucho i na mokro. Urządzenia na sucho/mokro (w ofercie Karcher oznaczane symbolami WD i NT), znane także jako uniwersalne, pozwalają na zbieranie rozlanych cieczy, np. wody z zalanego pomieszczenia czy błota z samochodu. Ponadto można za ich pomocą zbierać inne zabrudzenia, które nie nadają się do gromadzenia w worku, np. ziemię, piach, pył gipsowy (uwaga: do prac po remoncie zalecane jest dodatkowe zabezpieczenie tzw. filtrem membranowym, w przeciwnym razie drobny pył może doprowadzić do szybkiego zużycia łożysk). Modele uniwersalne mogą też posiadać inne przydatne funkcje i wyposażenie dla domowych majsterkowiczów, np. przełączenie ciągu na wydmuch czy gniazdko do podłączenia elektronarzędzi. Przy nietypowych zadaniach warto rozważyć zakup zewnętrznego separatora – po jego podłączeniu urządzeniem możemy bezpiecznie zbierać już prawie wszystko, np. brud z kominka (separator Karcher nazywa się właśnie filtrem popiołu). Urządzenia uniwersalne gorzej sprawdzają się jako typowe odkurzacze domowe do dywanów i wykładzin – ich naturalnym środowiskiem pracy jest garaż, warsztat, samochód, ogród i remontowane pomieszczenia.

Wysokie podciśnienie na ssawce jest osiągane dzięki wydajnej turbinie. I to właśnie podciśnienie, wyrażane jednostką mbar lub kPa, jest najważniejszym parametrem, na który należy zwracać szczególną uwagę podejmując decyzję o zakupie. Podciśnienie i maksymalny przepływ powietrza, a nie moc turbiny, decydują o tym, jak skuteczne będzie czyszczenie. Moc (wyrażana w watach) informuje tylko o poborze prądu przez urządzenie i nie gwarantuje dobrych efektów sprzątania, a jedynie wyższe rachunki za prąd, głośniejszą pracę i szybsze zużycie. Właściwą moc ssania uzyskujemy poprzez starannie zaprojektowaną i przetestowaną konstrukcję – maksymalnie uszczelnioną i o jak najmniejszych oporach przepływu powietrza. To właśnie dlatego Unia Europejska od 2014 r. wprowadziła ograniczenia odnośnie maksymalnej mocy w odkurzaczach.

Najważniejszym po turbinie elementem jest filtr. Zasada działania odkurzacza wymusza ciągłe wydmuchiwanie powietrza i tylko od filtrów zależy jak wiele lotnych zanieczyszczeń powróci do sprzątanych pomieszczeń. Eliminacja wszystkich drobin jest niemożliwa, gdyż tak dokładny filtr błyskawicznie straciłby przepustowość i odkurzanie stałoby się niemożliwe. Istotny jest więc właściwy balans między stopniem filtracji, a przepustowością zapewniającą odpowiedni przepływ powietrza. Większość modeli posiada kilka filtrów. Pierwszym jest sama torebka na brud, która wykonana jest ze specjalnego papieru lub innego materiału (np. fizelina) i zatrzymuje wewnątrz większość zanieczyszczeń. Najdrobniejsze pyłki i cząstki brudu zbierane są na filtrze głównym. Najbardziej skutecznymi filtrami są filtry HEPA (wysokosprawne filtry powietrza). Są one wykonane ze szkła spiekanego i zatrzymują drobiny wielkości 0,3 µm, w tym komórki pierwotniaków, bakterii, grzybów i większość wirusów. Istnieją też specjalistyczne modele z filtrem wodnym (np. DS 5.800), które zamiast worka posiadają zbiornik wodny, zapewniający teoretycznie najlepszą możliwą filtrację. Filtr wodny nie zatyka się tak jak tradycyjny filtr i nie wymaga wymiany (w tradycyjnych urządzeniach zabrudzony filtr może znacznie zmniejszyć podciśnienie uniemożliwiając efektywne wciąganie brudu). Filtr wodny wymaga jednak więcej czasu od użytkownika – po sprzątaniu, należy takie urządzenie umyć i wysuszyć, a najlepiej też zdezynfekować, aby pozbyć się zanieczyszczonych resztek wody, bakterii i roztoczy. Oddzielną kategorię stanowią odkurzacze parowe (w ofercie Karcher modele SV). Posiadają one filtr wodny i jednocześnie pozwalają na czyszczenie i odświeżanie powierzchni parą, która po kontakcie z brudną powierzchnią jest natychmiast odsysana. Kolejna grupa to urządzenia bezworkowe (cyklonowe). Odkurzacze cyklonowe wysokiej klasy dość skutecznie oddzielają zanieczyszczenia korzystając z siły odśrodkowej i grawitacji (choć są trochę słabsze od tradycyjnych). Wadą tych urządzeń jest zjawisko zwiększonego osiadania brudu na filtrach, co zmusza do częstszego czyszczenia i ich wymiany. Ponadto opróżnianie takiego urządzenia bywa nieprzyjemne i z konieczności mało higieniczne. Dodatkowe minusy to wysoki poziom hałasu i cena (w przypadku markowych modeli).

Produkowane obecnie modele przeznaczone dla gospodarstw domowych posiadają wiele udogodnień, które mają za zadanie ułatwić sprzątanie i sprawić, by zajmowało jak najmniej czasu. Przykładowo można wymienić takie funkcje: automatyczne zwijacze kabla, uchwyty na wyposażenie, teleskopowe rury, włącznik nożny, zdalne sterowanie na rączce, bezdotykowa wymiana worka czy zmiana końcówek bez konieczności schylania się.

Kupując nowy odkurzacz zwróćmy uwagę na wyposażenie standardowe urządzenia oraz możliwość poszerzenia go o inne akcesoria (np. turboszczotkę lub mikrossawkę). Ważne jest, by wybrany model miał długi i mocny kabel elektryczny oraz długą i elastyczną rurę ssącą, w przeciwnym razie praca może być bardzo uciążliwa. Metalowe rury ssące są najbardziej trwałe, ale zarazem cięższe od tych wykonanych z tworzywa sztucznego. Wygodnym usprawnieniem jest teleskopowa konstrukcja rury. Sprawdźmy w sklepie jak dużo miejsca zajmuje urządzenie w pozycji "parkingowej" i czy można na nim przechowywać całe wyposażenie. Przy zakupie należy się też zorientować jak często będziemy musieli wymieniać worki i filtry oraz jaki jest ich koszt. Pamiętajmy, że istnieją filtry zmywalne (wielokrotnego użytku) i niezmywalne (najczęściej w wyposażeniu standardowym). Worki do odkurzaczy mają różną pojemność, ale różnią się też materiałem. Worek z flizeliny pomieści w sobie o wiele więcej brudu niż podobnej pojemności worek papierowy. Należy zauważyć, że najtańsze worki niektórych producentów produkowane są z bardzo cienkiego materiału i nie dość, że słabo filtrują (co obniża moc ssania i przyczynia się do powstawania nieprzyjemnego zapachu), to dodatkowo mają tendencje do pękania. Istnieją też worki tkaninowe wielorazowego użytku, jednak opinie o nich nie są najlepsze. Worki takie są mało higieniczne i przy dłuższym używaniu mogą skrócić żywotność turbiny ssącej. Dodatkowo ich struktura osłabiana jest przy praniu, przez co tracą istotne właściwości.

Duża część powyższych uwag odnosi się do modeli domowych. Warto jednak przypomnieć, że Karcher w swej ofercie posiada bardzo mocne i ciche odkurzacze profesjonalne serii T i CV dla hoteli, biur, restauracji i innych firm. Rozróżnienie jest konieczne, gdyż każda branża ma inne wymagania, np. hotelowe muszą być jak najcichsze (maks. 60 dB, dla przykładu T 12/1 ma głośność 56 dB). Dla klientów profesjonalnych dostępne są urządzenia na sucho (także z najcichszym zasilaniem bateryjnym), na sucho i mokro z dużą powierzchnią filtracyjną i pojemnym zbiornikiem (np. NT 35/1, NT 65/2), wydajne odkurzacze piorące (Puzzi), szczotkowe o pionowej konstrukcji (popularne za oceanem, np. CV 30/1), a także plecakowe (do kin, autobusów, samolotów).

W produkcji przemysłowej, niezależnie od branży, utrzymanie czystości jest bezwzględnym warunkiem wydajności i bezpieczeństwa pracy ludzi oraz sprawnego funkcjonowania urządzeń technologicznych. Karcher oferuje odkurzacze przemysłowe do czyszczenia pomieszczeń produkcyjnych, maszyn, a także specjalistycznego wyposażenia hal produkcyjnych, magazynowych czy też środków transportu (IV – Industral Vacuum). Są one specjalnie dostosowane do prac w uciążliwych warunkach z myślą o pracy w trybie ciągłym z jednoczesnym ograniczeniem do minimum zakresu prac obsługowych.

Modele przemysłowe wykonane są z grubych blach, z wyposażeniem antyelektrostatycznym i bardzo dużymi zbiornikami śmieci. Skutecznie zbierają zarówno suche, jak i wilgotne zanieczyszczenia. W grupie tej znajdują się urządzenia jednofazowe oraz trójfazowe. Wspólne cechy charakterystyczne serii IV to m.in.: wstępny separator cyklonowy, duża powierzchnia filtracyjna (24 000 cm2), system oczyszczania filtra, łatwe opróżnianie zbiornika śmieci (kółka, uchwyty), wygodna obsługa (uchwyt prowadzący, stabilne koła i kółka samonastawne, skrzynka na narzędzia). Zapraszamy do naszego salonu w Lublinie po indywidualnie dostosowaną ofertę na odkurzacz przemysłowy.

Ciekawostka:
Do XX w. urządzenia czyszczące działały głównie na zasadzie zamiatania i zdmuchiwania brudu z czyszczonej powierzchni, a nie jego zasysania. W 1901 roku pierwszy silnikowy odkurzacz został skonstruowany przez Anglika Cecila Bootha, który obserwując proces czyszczenia sprężonym powietrzem wpadł na pomysł odwrócenia ciągu i zasysania brudu przez filtr. Pierwszy odkurzacz zasilany był silnikiem spalinowym i ze względu na ogromną pompę musiał być transportowany wozem konnym. Następne konstrukcje wyposażone były w wirniki zamiast pomp i zasilanie elektryczne. Tym samym odkurzacze zaczęły zdobywać miejsce w wielu gospodarstwach domowych.